हिन्दू शास्त्रको कथन अनुसार र हिन्दू नेपालीहरुको मान्दै गरिआएको चलनअनुरुप नेपाली पात्रोको आश्विन शुक्लपक्ष सप्तमी तीथिको दिनलाई जनलोक भाषामा फूलपाती भन्ने गरिन्छ भने कहिंकतै महासप्तमी पनि भन्ने गरिन्छ | यस दिन सबै नेपालीहरुको घरमा दशैंको पूजा सामग्रीस्वरूप फूलपाती भित्र्याउने चलन छ | बडादशैंको अरु दिनजस्तै फूलपातीको अर्थात् महासप्तमीको दिनको पनि विशेष महत्व रहन्छ | यस दिन काठमाडौँको टुँडिखेलमा बढाईं गरेपछि फूलपातीको रुपमा केरा,दारिम,धान, हलेढो,माने,कर्चुर, बेल, […]
या कुन्देन्दुतुषारहारधवला या शुभ्रवस्त्रावृता। या वीणावरदण्डमण्डितकरा या श्वेतपद्मासना॥ या ब्रह्माच्युत शंकरप्रभृतिभिर्देवैः सदा वन्दिता। सा माम् पातु सरस्वती भगवती निःशेषजाड्यापहा॥1॥ शुक्लाम् ब्रह्मविचार सार परमाम् आद्यां जगद्व्यापिनीम्। वीणा-पुस्तक-धारिणीमभयदां जाड्यान्धकारापहाम्॥ हस्ते स्फटिकमालिकाम् विदधतीम् पद्मासने संस्थिताम्। वन्दे ताम् परमेश्वरीम् भगवतीम् बुद्धिप्रदाम् शारदाम्॥2॥
मुस्लिम धर्मअनुसार इस्लामिक क्यालेन्डरको नवौं महिनाको पुरै ३०दिन यानि एक महिना रोजा अर्थात् उपवास/व्रत बसी दसौं महिनाको प्रथम दिनको पहिलो चन्द्रमा अथवा चाँद देखिने वित्तिकै हर्षो-उल्लास एवं खुशीको त्योहारको रुपमा मनाइने धार्मिक पर्व तथा चाडलाई ईद उल फित्र तथा फितर भनेर भन्दछन् | मुसलमानहरुको यो एक भाइचारालाई बढावा दिने र शत्रुतालाई बिर्सेर मित्रता कायम गर्ने र सुखीशान्ति र समृद्धिको निमित्त शुभ-कामना साटासाट गर्ने पवित्र अथवा […]
इस्लामिक क्यालेन्डर अनुसार हरेक वर्ष अलग-अलग मिति अर्थात् दिनमा परी द-अल-हिज्जाको दशौँ दिनबाट शुरु भई चार दिनसम्म चल्ने मुस्लिम धर्मावलम्बीहरु अर्थात् मुसलमानहरुको इद-उल- फित्रपछिको दोश्रो सबभन्दा ठूलो त्योहार, चाडपर्व अर्थात् इदलाई वकर इद भनिन्छ | यसलाई ठाउँ एवं देशैपिच्छे अलग अलग नामले चिनिने वा मनाइने भएतापनि मूल धार्मिक आस्था तथा विश्वास एकै भएको पाइन्छ भने प्राय इद-अल-अढा, वा कुर्बानीको चाडपर्वको नामले बढि चिनिने र मनाइने […]
गुरुब्र्रह्मा गुरुर्विष्णु: गुरुर्देवो महेश्वर:। गुरु: साक्षात् परब्रह्म तस्मै श्रीगुरवे नम:।। प्रचलित नेपाली पात्रोअनुसार हरेक वर्षको आषाढ मासको शुक्लपूर्णिमाको दिनलाई गुरु पूर्णिमा अर्थात् सर्वसाधारण बोलीचालीको भाषामा गुरु पूजाको दिन पनि भन्ने गरिन्छ | हिन्दू धर्म र संस्कृतिलाई मान्ने राष्ट्र नेपालमात्र नभई भारत लगायतका अन्य दक्षिण एशियाका हिन्दू राष्ट्रहरुमा गुरु पूर्णिमा अर्थात् गुरु पूजाको दिनमा बढो सांस्कृतिक महत्वकासाथ ज्ञानका संवाहक गुरुप्रति श्रद्धा र भक्ति अर्पण गरी गुरु […]
नेपालको पूर्वीय लिम्बुवान क्षेत्रका किरात नेपालीहरुको महागुरु अर्थात् महान नेताको उपनामबाट इतिहासमा चिनिनुहुने एक धार्मिक किराते नेताको नाम फाल्गुनान्द लिङ्गदेल हो |नेपालका लिम्बु जातिका नेपालीहरुमाझ आफ्नो मौलिक धर्म र किरात जातको सामाजिक, सांस्कृतिक एवं धार्मिक उत्थान र विकासको निमित्त उनले गरेका योगदान तथा उपदेशहरुका कारण लिम्बु-किरात जातिका धार्मिक गुरु अर्थात् नेता फाल्गुनान्द लिङ्गदेल निकै चर्चित तथा प्रशंसनीय छन् | सन् १८८५ अर्थात् वि.सं.१९४२ मा आजैको […]
हिन्दू धार्मिक शास्त्र अनुसार हरेक वर्षको श्रावण महिनाको शुक्लपूर्णिमा-तिथिको दिन पर्ने हिन्दुहरुको धार्मिक तथा सांस्कृतिक पर्व जनैपूर्णिमा पुरानो फेरेर नयाँ जनै(यज्ञोपवित) धारण गर्ने तथा विधिवत् रक्षाबन्धन र ॠषितर्पणी गरी धुमधामका साथ हाम्रो हिन्दू समाजमा मनाउने चलन छ | यस पवित्र दिन एकदिन अघावैदेखि एक छाके व्रत बसी एका विहानै स्नान गरी चोखो भई जौ,तिल, कुशद्वारा विधिवत् ॠषितर्पणी गरी वैदिक विधिपूर्वक मंत्रित नयाँ जनै(यज्ञोपवित) फेर्ने चलन […]