धर्मशास्त्रमा सोमवार औंसी तिथि पर्नुलाई अत्यन्त पुण्यदायक भनी व्याख्या गरिएको छ।

‘अमावास्या तु सोमेन सप्तमी भानुना सह।
चतुर्थी भूमिपुत्रेण सोमपुत्रेण चाष्टमी।।
चतस्रस्तिथयो ह्येताः सूर्यग्रहण सन्निभाः।
स्नानं दानं तथा श्राद्धं सर्वं तत्राक्षयं भवेत्।।’

सोमवारे औंसी, रविवार सप्तमी, मंगलवार चौथी, बुधवार अष्टमी यी तिथि र वारको योगलाई सूर्यग्रहणसमान पुण्यदायी भनिएकाले यस्तो योगमा गरिएको स्नान, दान, श्राद्धादि समस्त धार्मिक कृत्य अत्यन्तै उपयोगी र अक्षय फल दिने हुन्छन्। यसर्थ सोमवारे औंसीमा श्राद्धआदि गर्नुका साथै पीपलको वृक्षमा जनार्दन विष्णु भगवानको पूजा तथा १०८ पटक परिक्रमा गर्नाले अनन्त फल प्राप्त हुन्छ भनी धर्मशास्त्रमा उल्लेख गरिएको छ। यस दिन प्रातः मौन स्नान अर्थात् बिहान उठेपछि नबोली स्नान गर्नाले १००० गाई दान गरेको समान पुण्यफल प्राप्त हुने शास्त्रवचन रहेको हुँदा सोमवारे औंसीमा मौन स्नान गरिन्छ। यस दिन ग्रहण गरेको कुश १२ वर्षसम्म पवित्र हुन्छ भन्ने धार्मिक विश्वास गरिन्छ।
अमावस्या यदा पार्थ सोमवार समन्विता।

…व्रतराजमिदं राजन् विष्णोः प्रीतिकरं परम्।।

–प्रा.डा. देवमणि भट्टराई